sacrificar
Aparença
Català
[modifica]- Pronúncia(i):
Oriental: /sə.kɾi.fiˈka/ Occidental: nord-occidental /sa.kɾi.fiˈka/ valencià /sa.kɾi.fiˈkaɾ/, /sa.kɾi.fiˈka/
- Rimes: -a(ɾ)
- Homòfon: sacrificà
- Etimologia: Del llatí sacrificare, derivat de sacrum amb el sufix -ficare, «fer sacre».
Verb
[modifica]sacrificar trans., pron. (pronominal sacrificar-se)
- Oferir la vida d'un animal als déus per guanyar-se el seu favor.
- «Per això, el nostre gall com el paó de Nadal,...que segons Vayreda, els antics sacrificaven a Helios, en la festa dels solstici d'hivern, sembla que té el mateix significat que el englar que els celtes sacrificaven a les seves divinitats...» ([1])
- Privar-se de quelcom, o perjudicar-se, en benefici d'algú altre.
- «Doncs bé: jo em sacrifico gustós per tu ! . . . I res més: que vull salvar-lo, ma cosina.» ([2])
- Matar un animal per obtenir-ne la carn.
- «Els sous anaven des dels 360 reals any per als pobles on sols es sacrificaven d'un a quatre caps de bestiar menor diari, fins als 3.500 reals quan anaven de 151 a 200 diaris.» ([3])
Conjugació
[modifica]Primera conjugació amb alternança consonàntica en el radical
| Formes no personals | Notes | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Simples | Compostes | ||||||
| Infinitiu | sacrificar | haver sacrificat | |||||
| Gerundi | sacrificant | havent sacrificat | |||||
| Participis | sacrificat, sacrificada, sacrificats, sacrificades | ||||||
| Formes personals simples | |||||||
| Indicatiu | jo | tu | ell | nosaltres | vosaltres | ells | |
| Present | sacrifico | sacrifiques | sacrifica | sacrifiquem | sacrifiqueu | sacrifiquen | |
| sacrifique | val | ||||||
| sacrifiqui | sept | ||||||
| sacrific | sacrificau | bal, alg | |||||
| sacrificam | bal | ||||||
| Imperfet | sacrificava | sacrificaves | sacrificava | sacrificàvem | sacrificàveu | sacrificaven | |
| Passat simple | sacrifiquí | sacrificares | sacrificà | sacrificàrem | sacrificàreu | sacrificaren | v.cent, eiv |
| Futur | sacrificaré | sacrificaràs | sacrificarà | sacrificarem | sacrificareu | sacrificaran | |
| Condicional | sacrificaria | sacrificaries | sacrificaria | sacrificaríem | sacrificaríeu | sacrificarien | |
| Subjuntiu | jo | tu | ell | nosaltres | vosaltres | ells | |
| Present | sacrifiqui | sacrifiquis | sacrifiqui | sacrifiquem | sacrifiqueu | sacrifiquin | |
| sacrifique | sacrifiques | sacrifique | sacrifiquen | occ | |||
| Imperfet | sacrifiqués | sacrifiquessis | sacrifiqués | sacrifiquéssim | sacrifiquéssiu | sacrifiquessin | |
| sacrifiquesses | sacrifiquéssem | sacrifiquésseu | sacrifiquessen | ||||
| sacrificàs | sacrificasses | sacrificàs | sacrificàssem | sacrificàsseu | sacrificassen | bal, nota 1 | |
| sacrificassis | sacrificàssim | sacrificàssiu | sacrificassin | bal | |||
| sacrificara | sacrificares | sacrificara | sacrificàrem | sacrificàreu | sacrificaren | val | |
| Imperatiu | - | tu | ell | nosaltres | vosaltres | ells | |
| Present | sacrifica | sacrifiqui | sacrifiquem | sacrifiqueu | sacrifiquin | ||
| sacrificau | bal, alg | ||||||
| sacrifique | sacrifiquen | occ | |||||
| Formes personals compostes i perifràstiques | |||||||
| Indicatiu | jo | tu | ell | nosaltres | vosaltres | ells | verb |
| Perfet | he | has | ha | hem | heu | han | ... sacrificat |
| havem | haveu | ||||||
| Passat perifràstic | vaig | vas | va | vam | vau | van | ... sacrificar |
| vares | vàrem | vàreu | varen | ||||
| Plusquamperfet | havia | havies | havia | havíem | havíeu | havien | ... sacrificat |
| Passat anterior o perifràstic |
haguí | hagueres | hagué | haguérem | haguéreu | hagueren | ... sacrificat |
| vaig haver | vas haver | va haver | vam haver | vau haver | van haver | ||
| vares haver | vàrem haver | vàreu haver | varen haver | ||||
| Futur perfet | hauré | hauràs | haurà | haurem | haureu | hauran | ... sacrificat |
| Condicional perfet | hauria | hauries | hauria | hauríem | hauríeu | haurien | ... sacrificat |
| haguera | hagueres | haguera | haguérem | haguéreu | hagueren | ||
| Subjuntiu | jo | tu | ell | nosaltres | vosaltres | ells | verb |
| Passat perifràstic | vagi | vagis | vagi | vàgim | vàgiu | vagin | ... sacrificar |
| vaja | vages | vaja | vàgem | vàgeu | vagen | ||
| Perfet | hagi | hagis | hagi | hàgim | hàgiu | hagin | ... sacrificat |
| haja | hages | haja | hàgem | hàgeu | hagen | ||
| Plusquamperfet | hagués | haguessis | hagués | haguéssim | haguéssiu | haguessin | ... sacrificat |
| haguesses | haguéssem | haguésseu | haguessen | ||||
| haguera | hagueres | haguera | haguérem | haguéreu | hagueren | ||
| Passat anterior perifràstic |
vagi haver | vagis haver | vagi haver | vàgim haver | vàgiu haver | vagin haver | ... sacrificat |
| vaja haver | vages haver | vaja haver | vàgem haver | vàgeu haver | vagen haver | ||
| Nota 1: també en valencià però en registres molt formals. Vegeu la informació sobre aquesta taula. | |||||||
Formes no normatives, col·loquials o arcaiques
| Indicatiu | jo | tu | ell | nosaltres | vosaltres | ells | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Imperfet | sacrificàvets | ant | |||||
| sacrificavi | sacrificàvom | sacrificavo | |||||
| sacrificaia | sacrificaies | sacrificaia | sacrificàiem | sacrificàieu | sacrificaien | n-occ | |
| Condicional | sacrificariva | sacrificarives | sacrificariva | sacrificarívem | sacrificaríveu | sacrificariven | alg |
| Subjuntiu | jo | tu | ell | nosaltres | vosaltres | ells | |
| Present | sacrific | sacrific | ant | ||||
| sacrifico | sacrificos | sacrifico | sacrifiqueguem | sacrifiquegueu | n-occ | ||
| Imperfet | sacrifiquessi | sacrifiquessi | sept, alg | ||||
| sacrifiquessa | cent, n-occ | ||||||
| sacrifiqueguessa | sacrifiqueguesses | sacrifiquegués | sacrifiqueguéssom | sacrifiqueguéssou | sacrifiqueguessen | n-occ |
Sinònims
[modifica]Traduccions
[modifica]Miscel·lània
[modifica]- Síl·labes: sa·cri·fi·car (4)
Vegeu també
[modifica]- Obres de referència: DIEC, GDLC, Optimot
- Vegeu el Diccionari de sinònims de Softcatalà: sacrificar
- ↑ Ramon Violant i Simorra, El llibre de Nadal, 1983
- ↑ Àngel Guimerà, Mar i cel, 1888
- ↑ Carmen Barona Vilar, Polítiques de salut en l’àmbit municipal valencià (1850-1936), 2000